Podatek od darowizny - kogo dotyczy?

Antoni Kwapisz
16.05.2023

Podatek od darowizny to pojęcie, któremu warto bliżej się przyjrzeć. Niektóre osoby uważają, że darowizna w bliskiej rodzinie jest zwolniona z takiego podatku. Jednakże nie zawsze tak jest i często trzeba dopełnić formalności, aby korzystać ze zwolnienia z podatku od darowizny. Nie bez znaczenia są także kwoty wolne od podatku, jakie zależą od grupy podatkowej. Co trzeba wiedzieć o podatku od darowizny? O czym mówią przepisy prawne?

Podatek od darowizny

Warto zauważyć, że wszystkie darowizny są opodatkowane podatkiem od spadków i darowizn. W tym wypadku podatek od darowizny został dokładnie określony w przepisach prawnych. Niekiedy korzystać można ze zwolnienia z podatku, co dotyczy danej grupy podatkowej darczyńcy. Jeśli kwoty wolne od podatku zostały określone i gdy wartość darowizny ich nie przekracza, wtedy nie trzeba martwić się zapłatą podatku. Przepisy prawne wskazują na następujące grupy podatkowe, które dotyczą podatku od spadków i darowizn:

  • Grupa 1 - małżonek, zstępni i wstępni (kwota wolna od podatku do 1 lipca 2023 to 10 434 zł, a od 1 lipca 2023: 36 120 zł.
  • Grupa 2 - zstępni rodzeństwa, zstępni i małżonkowie pasierbów rodzeństwo rodziców, zstępni i małżonkowie pasierbów, małżonkowie rodzeństwa oraz rodzeństwo małżonków, małżonkowie rodzeństwa małżonków, małżonkowie innych zstępnych (kwota wolna do 1 lipca 2023 to 7 878 zł, a od 1 lipca 2023: 27 090 zł)
  • Grupa 3 - inne osoby, które nie są zaliczane do pozostałych grup (kwota wolna do 1 lipca 2023 to 5 308 zł, a od 1 lipca 2023: 18 060 zł).

W sytuacji, gdy nabycie praw majątkowych lub rzeczy od tej samej osoby występuję więcej niż jeden raz, wtedy wartość darowizny ujmowana jest łącznie, w okresie pięciu lat przed rokiem, w którym wystąpiło ostatnie nabycie. Okazuje się, że suma darowizn od jednej osoby w trakcie pięciu lat stanowi podstawę opodatkowania. 

Nie zapominajmy o tym, że w ramach grupy 1 wyróżniamy także grupę 0. Do niej należą głównie pasierb, małżonek, zstępni, wstępni, ojczym, macocha i rodzeństwo. Wszystkie darowizny w takim przypadku mogą być zwolnione z opodatkowania. Nadwyżkę darowanej kwoty wykazujemy na wniosku SD-Z2. 

Co jeszcze warto wiedzieć?

Co warto wiedzieć o darowiźnie od rodziców? Należą oni do 0 grupy podatkowej, dlatego wszystkie darowizny są tutaj zwolnione z płacenia podatku. Oczywiście trzeba spełnić warunek kwoty wolnej od podatku, dopełniając obowiązek zgłoszeniowy do Urzędu Skarbowego w razie przekroczenia tej kwoty. Faktem jest, że darowizna od rodziców mniejsza niż 10 434 zł nie musi być zgłaszana do US - jest ona zwolniona z podatku. Wyższe kwoty z kolei zgłaszamy na wspomnianym już  formularzu SD-Z2. Trzeba to zrobić w ciągu 6 miesięcy od otrzymania darowizny, dzięki czemu unikniemy płacenia podatku. 

Darowizna od rodziców o wartości poniżej 10 434 zł nie musi być zgłoszona do urzędu skarbowego i jest zwolniona z podatku. Darowiznę o wartości powyżej 10 434 zł należy zgłosić do właściwego urzędu skarbowego na formularzu SD-Z2 – zgłoszenie o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych w terminie 6 miesięcy od jej otrzymania. Dopiero wtedy darowizna jest zwolniona z podatku. Więcej informacji na ten temat znajdziemy w serwisie Poradnik Przedsiębiorcy.

Rozliczenie darowizny pieniężnej od rodziców

Jak rozliczyć pieniężną darowiznę od rodziców w 2023 roku? Jest to pytanie, które zadaje sobie wiele osób. Pamiętajmy o tym, że rozliczenie takiej darowizny jest nieco inne, niż w pozostałych przypadkach. Darowizna w grupie 0 o wartości wyższej niż 10 434 zł nie jest opodatkowana wtedy, gdy została udokumentowana przekazem pocztowym lub dowodem przekazania na rachunek nabywcy. Gdy odpowiednio udokumentujemy darowiznę, korzystamy z prawa do zwolnienia z płacenia podatku. 

Artykuł partnera.

Zgłoś swój pomysł na artykuł

Więcej w tym dziale Zobacz wszystkie